Rozwój komunikacji

Bądź na bieżąco! Inspiracje, aktualności
i nowości z branży HR.

Role w zespole – podstawy tworzenia efektywnych zespołów

  • Tagi:

Skuteczne zarządzanie zespołem to nie tylko kwestia umiejętności lidera, ale również świadomości roli, jaką pełnią poszczególni członkowie. Odkrywanie i przypisywanie odpowiednich ról w zespole stanowi kluczowy element budowy efektywnego środowiska pracy. Jak odkryć prawdziwą rolę pracownika? Dlaczego ma to tak istotne znaczenie w kontekście zarządzania ludźmi?

Zrozumienie różnorodności kompetencji

Każdy członek zespołu wnosi unikalne umiejętności, doświadczenia i perspektywy. Określenie ról i potencjału pozwala na zrozumienie, w jaki sposób te różnorodne kompetencje mogą współgrać, tworząc wspólne podejście do wykonywanych zadań. Pracownikom przypisuje się role, które najlepiej wykorzystują ich mocne strony. Przyczynia się to do zwiększenia efektywności wykonywanych zadań. Każda rola ma określony zakres obowiązków i celów, co eliminuje zamieszanie dotyczące tego, kto odpowiada za co. Klarowność w przypisaniu ról ułatwia koordynację działań i śledzenie postępów zarówno indywidualnych, jak i grupowych.

Motywacja i rozwój

Właściwe przypisanie roli pracownikowi może wpływać na jego stosunek do realizowanych zadań. Jako ludzie często czerpiemy satysfakcję z wykonywania zadań zgodnych z naszymi umiejętnościami i pasjami. Pracownik, który pełni rolę odpowiadającą jego zainteresowaniom, jest bardziej skłonny angażować się w wykonywane obowiązki. Dobrze rozpoznana rola i dobrane stanowisko nie tylko przyczyniają się do sukcesu zespołu, ale także wspierają rozwój zawodowy pracownika. Umiejętność wykorzystywania swoich mocnych stron w ramach przypisanej roli sprzyja samorealizacji i zdobywaniu nowych umiejętności.

Ponadto przydzielanie ról to również sposób na budowanie zespołowej kultury organizacyjnej. Określenie, jakie role są kluczowe dla osiągnięcia celów, pomaga w kształtowaniu wspólnych wartości i priorytetów. Każdy członek zespołu ma świadomość, jak jego rola przyczynia się do realizacji wizji firmy.

Zarządzanie konfliktami

Różnice w stylach pracy, preferencjach czy umiejętnościach mogą prowadzić do konfliktów w zespole. Rozpoznanie ról może pomóc w zarządzaniu tymi różnicami, umożliwiając dostosowanie zadań do indywidualnych preferencji i kompetencji. Rola działa jako wyznacznik, który eliminuje nieporozumienia. Każdy menedżer dzięki temu lepiej rozumie, jak współpracować z poszczególnymi osobami.

Extended DISC® a role w zespole

Menedżerowie muszą być świadomi, z jakim potencjałem mają do czynienia. Jednym z narzędzi, które to umożliwia, jest Extended DISC®. To badanie naturalnych predyspozycji i zachowań pracowników, na które każdy z nich potrzebuje zaledwie kilkanaście minut. W tym czasie członek zespołu zaznacza odpowiedzi w kwestionariuszu on-line. Następnie menedżer otrzyma raport, który jest oparty na 4 podstawowych stylach zachowań:

  • styl Dominujący (D), obejmujący takie cechy, jak niezależność i pewność siebie, nieustępliwość, potrzeba rywalizacji czy stanowczość,
  • styl Towarzyski (I), czyli otwartość, towarzyskość oraz obawę przed krytyką innych,
  • styl Wspierający (S) wskazuje na takie cechy jak umiejętność słuchania, ostrożność, opanowanie, jak również cierpliwość. Może także oznaczać skłonność do unikania zmian,
  • styl Dokładny (C) to inaczej, jak sama nazwa wskazuje, dokładność i dyscyplina, przestrzeganie zasad, ostrożność.

Efektem badania Extended DISC® jest analiza odpowiedzi pracownika, która liczbowo jest przedstawiona jako kombinacja dwóch/trzech z czterech wspomnianych stylów. Przykładowym rezultatem może być wynik ISC, gdzie I wynosi 50%, S – 30%, a C – 20%. Co istotne, indywidualne wyniki można połączyć w zbiorczy raport zespołowy, który ukazuje dynamikę zachowań w grupie. Na podstawie tych informacji Extended DISC® pozwala dowiedzieć się, jakie są role zespołowe poszczególnych pracowników. To niezwykle przydatne dane dla zarządzających zespołami, którzy codziennie muszą podejmować wiele decyzji, np. podczas przydzielania zadań czy wyznaczania osób odpowiedzialnych za konkretne obszary funkcjonowania firmy.

Co daje raport zespołowy Extended DISC®?

Jak łatwo wywnioskować, raport z badania nie odnosi się w żaden sposób do kompetencji twardych czy wiedzy branżowej. Jest bazą do wyciągania wniosków. Jego interpretacja dotyczy zachowania ludzkiego, które może być widziane w różnych kontekstach. Extended DISC® pokazuje nie tylko style zachowań, ale także informuje na temat najczęstszych czynników motywujących i stresogennych. Pokazuje też typowe reakcje na sytuacje stresowe w przypadku danego pracownika. Wskazanie różnic w tych obszarach pozwala efektywnie uczyć się dostosowywania swojego stylu do innych osób, co dotyczy zarówno menedżerów, jak i poszczególnych pracowników.

Wspomniane czynniki stresogenne oraz motywatory respondenta pozwalają na efektywną organizację pracy, np. poprzez eliminację niepożądanych konfliktów czy zadań, co do których dana grupa nie ma predyspozycji. Niedopasowanie pracowników do roli w zespole to częste źródło frustracji, nieporozumień, a nawet rezygnacji z pracy.

Role zespołowe według Extended DISC®

Jak wspomnieliśmy, jedną z zalet Extended DISC® jest możliwość odkrycia roli zespołowej wybranego pracownika. Co taka rola oznacza w praktyce? Poza prostym, jednowyrazowym określeniem rola wg Extended DISC® odpowiada na sześć kluczowych zagadnień:

  • postawa w stosunku do pracy w grupie
  • rola w grupie – rozumiana jako najczęstsze zachowania
  • rola jako osoby podejmującej decyzje
  • rola jako osoby motywującej
  • rola jako osoby wykonującej zadania
  • postęp osiągany przez grupę – rozumiany jako metody wpływu na osiągnięcia zespołu.

Przykładem roli w zespole, która może pojawić się w analizie Extended DISC®, jest Inspirator. W kontekście postawy w stosunku do pracy w grupie jest to osoba, której jedną z ról zespołowych będzie wzmacnianie motywacji w grupie – chętnie prezentuje, wprowadza nowe pomysły, a także inicjuje, zagaja, wyzwala dyskusję. W przypadku podejmowania decyzji Inspirator chce szybkich ruchów, co np. może oznaczać, że nie bierze pod uwagę wszystkich możliwych rozwiązań. Jak już wspomnieliśmy, jest to osoba, która dopinguje, zachęca, jest podporą i ostoją zespołu, a przy realizacji zadań szuka skutecznych rozwiązań, ale trzymając się norm. Niechęć do stagnacji sprawia, że inicjuje zmiany i przyczynia się do postępów w zespole.

Jakie inne role w zespole przewiduje raport Extended DISC®

Wymieńmy je wszystkie. Poza wspomnianym Inicjatorem są to: Reformator, Entuzjasta, Uczestnik, Wykonawca, Gwarant, Specjalista, Projektant, Emisariusz oraz Planista. Dzięki narzędziu Extended DISC® dowiesz się, co kryje się pod tymi nazwami i poznasz ich szczegółowe definicje. 

Co istotne, w raporcie, poza wspomnianymi rolami, znajdziesz również informacje na temat:

  • stylów zachowań członków zespołu, czyli charakterystycznych cech opartych na wspomnianych 4 podstawowych stylach zachowań,
  • stylów, które przeważają w zespole (tj. zespół może być postrzegany przez ich pryzmat), jak i tych brakujących w grupie,
  • naturalnych i adaptowanych stylów zachowań członków zespołu, co pomaga określić optymalny kierunek do osiągnięcia sukcesu,
  • czynników motywujących, a więc okoliczności wzmacniających chęć do skutecznego realizowania zadań,
  • idealnego szefa – to sekcja, w której menedżerowie mogą się dowiedzieć, jakie zachowania przełożonego będą najskuteczniejsze wobec poszczególnych pracowników, 
  • sposobu porozumiewania się danej osoby z podziałem na najbardziej i najmniej komfortowe zachowania w tym aspekcie,
  • pracy zespołowej – najbardziej i najmniej komfortowych zachowań w grupie, co ułatwia określenie faktycznej roli pracownika w zespole. 

Zadaniem menedżera będzie dopasowanie każdego członka zespołu do funkcji. Inicjator przykładowo doskonale sprawdzi się jako twórca pomysłów, dusza zespołu, np. w grupach kreatywnych, gdzie ważny jest dobry kontakt z innymi ludźmi. 

Ponadto Extended DISC® będzie niezwykle przydatne na etapie budowania zespołu i przeprowadzania rekrutacji. Nierzadko w grupach potrzebne są nowe, określone role i cechy, których obecni pracownicy nie posiadają. Extended DISC® można więc zastosować jako etap procesu rekrutacji, aby uzyskać lepszy obraz kandydata i jego miejsca w przyszłym zespole. To ułatwi menedżerowi podjęcie decyzji, wskazując, czy jego obecność przysłuży się całej grupie i przyniesie nowe możliwości.

  • Data: 11.01.2024
  • |
  • Autor:

Czytaj również

Wszelkie prawa zastrzeżone - Extended Tools Polska